Our Story
te reo Māori
Mō Mātou
Kia ora. Ko te OPERA he rāhui taiao tūmataiti e aro ana ki te tiaki, ki te whakaora, ki te whakahou, me te mātauranga. I mua, i karangatia ko Penguin Place, i tīmata te whakahaere i te tau 1985 nā te rangatira whenua a Howard McGrouther me te kaitiaki taiao a Scott Clarke, ā, koia tētahi o ngā whakahaerenga tuuruhi taiao tūmataiti tawhito rawa atu i Aotearoa.
I te whānuitanga atu i te arotahi taketake ki te hoiho, ināianei kei te aro nui te OPERA ki te tiaki i ngā momo taketake katoa e noho ana i runga i te whenua e tiakina nei e mātou.
Mai i te tīmatanga
I te tīmatanga o te whakahaerenga, i raru ngā hoiho i te ngaronga whakangaro o tō rātou nohonga taketake o te ngahere takutai, kua oti te nuinga te tango mō te mahi pāmu. Hei tāpiri atu ki te ngaronga nohonga, i pāngia ngā hoiho e te piki o te mahi kai paraurehe nā ngā kararehe i whakaurua mai ki Aotearoa e te tangata i tō rātou noho i ngā moutere.
Hei āwhina i ngā hoiho, i whakatūria he rāhui e karapoti ana i ngā one me ngā rohe takutai o te pāmu hipi a te whānau i kitea ai ngā hoiho e whakaputa uri ana. I tīmata tonu te mahi whakaora nohonga me te mahi whakahaere paraurehe kia nui ake te tupono o te oranga mō ngā pēnguini.
Whai muri, i tāpirihia ngā pouaka kōhanga hei tuku whakamarumaru, maru, me te muna e hiahiatia ana e ngā hoiho mō te whakaputa uri angitu. Ka whakaiti hoki ēnei pouaka kōhanga i te mōrearea o te kai paraurehe, me ngā pakitara mārō e toru me tētahi tomokanga anake, e whakarato ana i te tiaki mō ngā pēnguini i a te roa o te tukanga whakaora nohonga taiao.
Ara, awaawa me ngā piringa
He pūnaha ara hīkoi me tētahi huinga motuhake o ngā awaawa me ngā piringa i whakatūria puta noa i te rāhui. I ēnei rā, ka ārahina ngā manuhiri e haere ana i ngā haerenga mātakitaki kararehe i Te OPERA mā tēnei pūnaha motuhake neke atu i te 2 kiromita (1.25 maero) o ngā ara i roto i tō mātou rāhui, ka taea e rātou te wheako i ngā tirohanga whakamīharo o te moana me te whenua, me te mōmona o ngā tipu me te kararehe.
Mai i ā mātou ara, tērā pea ka ārahina ngā manuhiri mā tētahi whatunga ahurei o tata ki te 700 mita (0.5 maero) o ngā awaawa e tuwhera ana ki ngā piringa, e tuku ana i tētahi tirohanga ahurei ina kei reira te kararehe. Ka āhei tēnei pūnaha motuhake i ngā manuhiri ki te haere i roto i te rāhui me te whakaiti i te pānga o te noho tangata e ai pea ka pāhekeheke ki ngā āhua tūturu o ngā pēnguini me ētahi atu kararehe e toro ana, e kōhanga ana, ā, e noho ana i konei i te rāhui.
Te Hiahia Nui mō te Whakaurunga
I ngā tau rua tekau kua hipa, kua kino kē atu ngā āhuatanga mō te hoiho me te ngaro o tata ki te 75% o te taupori. Nā ngā ngaronga nei i hua mai i ngā wā whakaputa uri e whai ana tētahi i muri i tētahi me te mate, te piki o te hiakai, me ngā whakaeke paraurehe, me te heke o te oranga o ngā pēnguini taitamariki. Nā ēnei āhuatanga, ināianei e estimated ana e 1,500 anake ngā hoiho i te ao, me te iti iho i te 500 e noho ana i te whenua matua o Aotearoa.
He poto te wā, ā, he mārama te kōwhiringa, ko tā tātou hei hapori he whakauru ki te tiaki i tēnei momo, ka rānei tātou e anga atu ki te rā ka ngaro katoa te hoiho.
Mā tō uru mai ki a mātou i tēnei rā, kei te tautoko koe i te oranga o te hoiho me ngā momo ora katoa i roto i tō mātou rāhui. Ko te nuinga o ā mātou mahi e pūtea ana mā ngā moni whiwhi mai i ngā haerenga tūruhi me ngā koha. Tēnā koe mō tō āwhina i a mātou me tō mahi i ngā mea katoa e taea ana e koe ki te noho i runga i te rongo me te taiao.
Te Pokapū Whakaora
I whakatūria he pokapū whakaora ki Te OPERA hei tiaki i ngā pēnguini māuiui, hiakai, me ngā mea i whara. Mā te mahi tahi me te Tari Tiaki Taiao, te Yellow-eyed Penguin Trust, me te Whare Hauora Kararehe o Ōtepoti, kei te tiaki mātou i neke atu i te hāwhe o te taupori hoiho o te whenua matua ia tau, tae atu ki ētahi atu momo pēnguini. I a rātou e noho ana i te whakaora, ka pukumahi ō mātou kaimahi ki te tiaki i ngā pēnguini kia iti ai te pēhanga mō rātou. Engari, nā ngā wero tonu pēnei i te mate, te huringa āhuarangi, te korenga o te kai, te ngaro o te nohonga me te whakaeke, me ētahi atu pāpātanga nā te tangata, ētahi manu ka haere mai i tō mātou pokapū whakaora neke atu i te kotahi, me ētahi tangata ka kitea e toru neke atu i te wā i roto i te tau kotahi.
Hei taumata anō mō te tiaki i te kararehe mohoao i roto i tō mātou rāhui, kua tīmata hoki Te OPERA ki te tuku ratonga whakaora mō ngā kororā (pēnguini iti) e noho ana i tō mātou whenua. Kei te harikoa mātou ki te tango i ngā mahi ārai kia mātua tiaki i te hauora o te kāhui e tata ana ki te 100 o ēnei manu iti whakamīharo. Anō hoki, kua noho ko te rangahau hei arotahi matua mō ā mātou mahi. Kua uru hoki ō mātou kaimahi ki ngā mahi tiaki a-motu ki te aroturuki i ngā rāiona moana mā te kohi raraunga mō ērā e noho ana i ō mātou takutai. Kei te mahi hoki mātou ki te rangahau me te tātari i ngā kararehe taketake katoa e noho ana i te whenua pēnei i ngā manu ngahere, ngā mokomoko, ngā ngārara me ngā momo wai māori.
Ko te tiaki ka tukuna mā roto i tō mātou pokapū whakaora e tuku ana i tētahi koha nui ki ngā pēnguini e noho ana i tō mātou whenua, tae atu ki ērā ka kawea mai ki tō mātou whare e ngā whakahaere hoa. Mā ā mātou whakaurunga, he rau ngā pēnguini kaore pea i ora, kei te whakaorangia ki te hauora katoa i mua i tō rātou tukunga atu ki te mohoao. He tino whakapehapeha mātou kei te eke mātou i te ōrau oranga 98% o ngā pēnguini ka puta mai i tō mātou pokapū whakaora.
Te Whakawhānui i Tō Mātou Pānga
Ahakoa kei te noho matua tonu ngā pēnguini ki tō mātou mahi, kei te whakawhānui Te OPERA i tōna aro ki te tiaki taiao me te whakaora. I te tau 2023, ko te rohe rāhui i roto i tō mātou whenua he neke atu i te 60 heketea (150 eka) e takoto ana i te takutai moana, ngā one, me ngā wāhi ngahere o nāianei. Kei roto i tēnei he wāhi kawenata QEII e kei roto ngā wāhanga o te ngahere māori i toe i te wā i tāraitia ai te whenua mō te mahi pāmu, ā, kua tāpirihia tonutia ngā whakatōnga i ngā tekau tau e toru kua pahure.
Kei te haere ake nei te mahi ki te whakawhanake i tētahi mahere whakaora me te tukurua o te ao tūroa mō te 100 tau e ārahi ana i te rākau o ngā whenua pāmu hei ngahere mātao me ngā pātītī e kī ana i te kararehe māori o Aotearoa. Kia oti, ka neke atu i te 200 heketea (500 eka) o ngā nohonga māori e toro atu ana puta noa i te whenua e tirotirohia ana e Te OPERA, e hanga ana i ngā ara taiao, mai i te whanga ki te moana, puta noa i te Peninsula o Ōtākou.
I te āhua o ēnei wāhi ngahere kua whakahoutia, ka huri haere tō mātou mahi ki ngā kaupapa tukurua o te ao tūroa pērā i te whakawhanaketanga o ngā hononga me ngā hōtaka whakatipu me te tukunga, me ngā hononga ki ētahi atu e mahi ana i te wāhi tiaki taiao. Ngātahi, ka tumanako mātou ki te whakahoki mai i ngā momo katoa i mua i te kāinga ki te Peninsula o Ōtākou me te whakawhānui i ngā taupori o ngā momo māori e noho ana i tō mātou rāhui ināianei.
Ngā Mihi Nui ki ō Mātou Hoa Rangapū
